Foto: Vlada Zamanova
Eski ToshMI hududida joylashgan, yozuvchi Soljenitsinning “Rak korpusi” romani voqealari tasvirlangan 120-yillik tarixiy bino buzib tashlandi.
Qayd etilishicha, bunga asosiy sabab, sobiq ToshMI hududidagi Respublika ixtisoslashtirilgan endokrinologiya ilmiy-amaliy tibbiyot markazi binosi qurilishi bo‘lgan.
Uning o'rniga markaz xodimlari mashinalari uchun parkovka quriladi.
“Avvaliga bu madaniy meros deyishdi, biroq tekshirilgandan keyin bu fakt tasdiqlanmadi. Bino madaniy meros emasligi haqida xat oldik”, - degan o'sha yerdagi xodimlardan biri.
Saraton bo‘limi nomi bilan mashhur bo‘lgan sobiq onkologiya bo‘limini buzish tashabbusi Sog‘liqni saqlash vazirligidan chiqqani aytilmoqda.
Ma'lumot uchun, Aleksandr Soljenitsin hikoya sifatida belgilagan "Rak korpusi" asari 1954- yilda Toshkentda yaratilgan. Surgundagi yozuvchi tibbiyot shaharchasida joylashgan saraton "o'n uchinchi" binosida davolanayotgan edi. O'sha paytda bu klinika respublikada saraton kasalligiga chalingan bemorlar yuboriladigan yagona klinika edi. O‘sha davr xotiralari, bosh qahramon palatada birga bo‘lgan shifokorlar va bemorlar romanga asos bo‘ldi. Yozuvchi asar ustida to'rt yil ishladi: 1963-yildan 1967-yilgacha.
Saraton bo'limidagi ko'plab belgilar haqiqiy prototiplarga ega. Shifokorlarning prototipi Lyudmila Dontsova nurlanish bo'limi mudiri Lidiya Aleksandrovna Dunaeva, Vera Gangart - davolovchi shifokor Irina Emelyanovna Meike edi. Ular bo'lajak Nobel mukofoti sovrindorining hayotini saqlab qolishdi, buning natijasida Toshkent jigarrang-sariq g'ishtdan yasalgan "adabiy yodgorlik" ga ega bo'lgan edi.
Ushbu bino buzilishiga ijtimoiy tarmoqlarda keskin norozilikka sabab bo'lmoqda.
“Rak korpusi”ning buzilishida ham xunveybinchilar harakatidan katta farq koʻrmayapman. Albatta, bino tarixiy obyekt sifatida roʻyxatda turmagandir, lekin uning madaniy va tarixiy ahamiyatini kitob oʻqigan odam biladi-ku! Shunchalik ham boʻladimi? Atrofini ozgina obodonlashtirib, minglab turistlarni jalb qiladigan qadamjoga aylantirish mumkin ediku. Xitoyga oʻxshab qornimiz ham, koʻzimiz bir kuni toʻyar, lekin atrofimizda qiymati baland obyektlarni izlab, soxtasini yasab qolamiz bu ketishda", deydi bloger "Davletovuz".
Iqtisodchi Otabek Bakirov esa binoni buzganlarni "varvarlar" deb atagan.
"Eski ToshMi hududida joylashgan, buyuk yozuvchi Soljenitsinning “Rak korpusi” romani voqealari tasvirlangan 120-yillik tarixiy bino buzib tashlanipti. Albatta, buzgʻunchilar Soljenitsin kimliginiyam, uning romaniniyam bilmaydigan varvarlardir. Endi navbat kitoblarga. Yoqinglar", deb yozadi Bakirov o'zining Telegram kanalida.
Jurnalist Muhrim A'zamxo'jayev esa ushbu binoni kamida turistik osori-atiqaga aylantirish mumkin edi, deb aytgan.
"Toshkentda saqlab qolib, eng kamida turistik osori-atiqaga aylantirish mumkin boʻlgan koʻplab obyektlar oʻrniga dom yo parkovka qurish uchun muntazam buziladi. Masalan, Toshturmani saqlab qolib, “Qora tush davri” muzeyi sifatida qayta qursa boʻlardi. Xuddi shunday, “Rak korpusi” ham jahonga mashhur, butun dunyo oʻqiydigan muallifning muxlislari uchun bir tashrif nuqtasiga aylantirilishi mumkin edi. Toshkent shunday qiziqarli, oʻzining tarixi, hikoyasi bor joylarga toʻla, lekin yaqin kelajakda uning zilziladan soʻng tag poydevorigacha buzilib ketib, soʻng qayta qurilgan shartli turk shaharchalaridan farqi qolmaydi", deydi Muhrim A'zamxo'jayev.
Ko`proq xabarlar Telegram kanalimizda
Obuna bo`ling
