Foto: Repost.uz
"Men mahalliy Benksi emasman"
Men ko'cha san'ati bilan shug'ullana boshlaganimda, men Benksi haqida bilmasdim. Men unga o'xshatishni yoqtirmayman, chunki men unga o'xshashga harakat qilmayman. Lekin uning ishlarini hurmat qilaman.
– Nega so'nggi paytlarda hech qanday yangi san'at asaringiz paydo bo'lmadi?
Tez orada yangi narsa bo'ladi.
Toshkent va ko'cha san'ati
Rossiyalik rassom Pokras Lampas bir paytlar intervyuda ko'cha san'ati shahar muhitiga yaxshi ta'sir ko'rsatishini aytgan. Masalan, odamlar san'at ob'ektida uchrashuv uyushtirishadi, uning atrofida san'at maydonlari paydo bo'lishi mumkin, kafelar ko'pincha unga yaqin joylarda quriladi, ko'chalardagi san'at ko'chmas mulk narxiga ham ta'sir qilishi mumkin.
– O‘zbekistonda buni qanday rivojlantirish mumkin?
Men san'at cheksiz bo'lishi kerakligiga ishonaman. Siz uni ramkaga solishingiz shart emas. Afsuski, O‘zbekistonda biror g‘oya uchun rasm chizadigan, tijorat maqsadini o'ylamagan, hech kimdan so‘ramaydigan "street-art" rassomlarini bilmayman. Atrofda tashabbuskor mafkuraviy yoshlar ko‘proq bo‘lishini, "street-art" san'atini har tomondan qo'llab-quvvatlanishini istayman.
– Nima uchun "street-art"laringiz o'chirib tashlangan?
Odamlar boshqa asrda yashaydilar. Menimcha, bu zamonaviy hayot sharoitida mutlaqo noo'rin bo'lgan ma'lum bir konservatizm bilan bog'liq. Rasmlarimni o'chirishgan, chunki uni tushunishmagan. Ular tushunmayotganidan afsusdaman. Mening barcha chizganlarimdan 20 tasi o'chirib tashlangan. Chusovitina rasmi qayta ishlangan va men buni endi o'zimning ishim deb hisoblamayman.
– Sizningcha, Toshkent qanday bo'lishi kerak?
Aytmayman. Shu mavzuda men Prezident bilan gaplashmoqchiman. Unga O‘zbekistonda zamonaviy san’at, ko‘cha san’ati va urbanizmni rivojlantirish bo‘yicha taklifim bor. Bu savol bilan bog'liq bo'lmasa ham aytmoqchiman, men o'zbek "vayner"larini yomon ko'raman. 99% masxarabozlar bu O'zbekistonning degradatsiyasi.
– Inkuzart va kapalak tasviri nimani anglatadi?
Siyoh - siyoh, uz va san'at, menimcha bu sizga savol tug'dirmaydi. O'zbekistonda siyoh san'ati.
Logotipda yorug'likka intiladigan tungi kapalak aks etgan. Ko'cha san'ati men uchun haqiqat va meni jalb qiladigan yorug'likdir. Rasm chizadigan vaqtim esa tunda bo'ladi.
O'zi haqida
- Sizni nima ilhomlantiradi?
Mening ilhomim kitoblar, odamlar, musiqa, voqealar. Men musiqani juda yaxshi ko'raman, rok, rap tinglayman. Sevimli ijrochilar Limp Bizkit, XXXTentacion, yana qozoq repini yaxshi ko'raman. Kitoblardan men rus klassiklarini, ba'zan ingliz tilini o'qiyman. Abdulla Qodiriy bilan ijod qilish uchun uning “Ahvolimiz” she’ridan ilhomlanganman, ko‘zlarim yoshga to‘lgan.
- Ma'lumotingiz qanday?
Men geodezik muhandisman.
– Nega yuzingni yashirasiz?
Men odamlar orasida yurishni xohlayman. Ko'chada meni tanib qolishlarini istamayman, menga tinch hayot kerak. Inkuzart sayohatlarini tashkil qiluvchi turli guruhlar va kanallar mavjud. Ba'zida oddiy kuzatuvchi niqobi ostida ularning oldiga boraman va o'zim haqimdagi ularning fikriga quloq solaman.
- Odamlar odatda siz haqingizda nima deyishadi?
Yoqimli narsalar. Men gidlarning ishim haqida aytganlarini tinglashni yaxshi ko'raman. Bularning barchasini tomosha qilish zavqli.
– Oddiy hayotingiz haqida ko'proq gapirib bering.
Men oddiy ishda ishlayman, o'z mutaxassisligim bo'yicha muntazam maosh olaman. Hamma kabi oddiy yigitman, atrofimni, oilamni, yaqinlarimni yaxshi ko'raman, odamlarni va ularni o'zini tutishini yaxshi ko'raman.
– Inkuzart o‘z mutaxassisligi bo‘yicha ishidan qancha daromad oladi?
10 mln so'm.
Putin va Zelenskiy haqidagi janjalli rasm haqida
Ushbu san'atim orqali tanqidlarga uchraganimda, ko'plab bloggerlar, ta'sir o'tkazuvchilar va boshqa ommaviy axborot vositalari vakillari o'zlarini kichik bolalar kabi tutishlarini payqadim. Ular: "Inkuzart men uchun o'ldi, men undan juda xafaman, u endi men uchun yo'q" deb yozishdi. Ularga achinaman, chunki ular na meni, na san’atning mohiyatini mutlaqo tushunmadilar.
San'atni tushunmoqchi bo'lgan odamlar, rassom nima bo'layotganini aks ettiruvchi ko'zgu ekanligini bilishlari kerak. Putin va Zelenskiy - turli nuqtai nazarga ega odamlar. Jamiyatda nimalar bo'layotganini ko'rsatdim. Kimdir Putin tarafdori, urush tarafdori, Rossiya tarafdori, kimdir bunga qarshi.
O'z nuqtai nazariga amal qilgan har bir insonning o'z haqiqati, o'z dalillari, fikrlari va unga asoslangan poydevori bor. Ushbu asosning to'g'riligi va haqiqatidan qat'iy nazar.
Reklama va hamkorlik
Men hech kimning brendlarini, xizmatlarini, kompaniyalarini reklama qilmayman, devorlarga logotiplar chizmayman, hech qanday shaklda reklama integratsiyasi takliflarini qabul qilmayman. Bu mening qarashlarimga mutlaqo ziddir.
Men ko'chada, atrofda ko'rgan narsamni va kuchli his-tuyg'ularga sabab bo'lgan narsalarni chizaman. Lekin shuni aytishim kerakki, men dizayner sifatida ham ishlayman.
Ya'ni, kimgadir logotip o'ylab topish va chizish kerak bo'lsa, men bilan bog'lanishingiz mumkin.
- Reklama uchun sizga qancha pul taklif qilishgan?
Bir yillik shartnoma uchun 15-20 ming AQSh dollari. Bu taklif meni o'ylantirib qo'ydi, lekin baribir taklifni rad etdim.
- Siz o'z prinsiplaringizni buzishga rozi bo'ladigan narx bormi?
Yo‘q deyish ahmoqlik. 1 mln dollar uchun men rozi bo'lardim. Men o‘z prinsplarimni buzgan rassom bo‘lishim mumkin, lekin bu ishni qilsam yarim mln dollarni xayriyaga sarflab, bu dunyoda nimanidir o‘zgartirishim mumkin bo'lardi.
– Agar taklif qilishsa, kimgadir o'zingiz yasagan logotipni reklama qilasizmi?
Yo'q. Sotaman, logotip endi menga tegishli emas. Men bunday takliflarga boshqa brendlarning reklamasi kabi munosabatdaman. Logotip yarating - ha, boshqa birovning logotipini reklama qiling - yo'q.
– Inkuzart logotipi qancha turadi?
Narx ko'plab omillarga bog'liq. Minimal - 500 dollar. Mendan ofislar yoki uylar devorlariga rasm chizishimni so'ramang, agar kimdir mening rasm chizishimni xohlasa, men uni kanvas(bardoshli tekis to'qilgan mato)ga chizishim va yuborishim mumkin, faqat unga o'zim xohlagan narsani chizishim sharti bilan. Bu ish pul turadi.
Inkuzart tavsiya qiladi
- San'at haqidagi bir nechta filmlarni tomosha qilishni tavsiya eting.
Intelstellar va Leonardo da Vinchi (badiiy film). Birinchi film ko'p narsalarga qarashlaringizni o'zgartiradi. Ikkinchi filmni bolaligimda ko'rganman, menga juda yoqqan.
Maqola muallifi: Nikoletta Lazaridi
Surat: Margarita Avakyan
Ko`proq xabarlar Telegram kanalimizda
Obuna bo`ling
